مشاهده پارتیشن ها و همچنین تنظیمات مربوط به هارد دیسک ها در لینوکس جز مباحث بنیادی است که باید هر ادمین سیستم با آن آشنا باشدو همچنین جز سرفصل های دوره LPIC1 میباشد(دانلود کتاب LPIC1 بصورت رایگان).دستور fdisk همانند سایر دستورات مدیریت هارد دیسک و سیستم فایل در لینوکس مانند دستور du یا دستور df به شما این امکان را میدهد که کاملا بر دیسک های خود مدیریت نمایید و در صورت نیاز تغییرات را روی آنها اعمال نمایید.
زمانیکه شما میخواهید یک سرور لینوکسی راه اندازی کنید یا حتی میخواهید لینوکس را روی سیستم شخصی خود نصب کنید باید بتوانید فضا هارد دیسک خود را مدیریت کنید و یکی از دستوراتی که به شما کمک میکند دستور fdisk در لینوکس می باشد. شما به وسیله دستور fdisk در لینوکس میتوانید جدول پارتیشن یا اصطلاحا partition table سیستم خود را مشاهده کنید و در صورت نیاز تغییراتی در آن ایجاد نمایید.
شما به وسیله دستور fdisk در لینوکس میتوانید پارتیشن جدید ایجاد کنید، پارتیشن های موجود را مشاهده یا پاک کنید یا حتی در صورت نیاز پارتیشن ها را resize کنید. اما باید در نظر داشته باشید که دستور fdisk در لینوکس فقط برای دیسک ها MBR است و در صورتیکه دیسک شما به وسیله GPT مدیریت میشود باید از سایر دستورات مدیریت هارد دیسک استفاده کنید، در این خصوص دستور gdisk کاملا مثل fdisk میباشد که شما میتوانید از آن استفاده کنید. همچنین پکیج نرم افزاری parted نیز وجود دارد که جز پرکاربردترین ابزارهای لینوکس میباشد که با آن میتوانید مدیریت هارد دیسک خود را بخوبی انجام دهید. فرمت کلی استفاده از دستور fdisk مانند زیر می باشد که options همان پارامترهای اختیاری است که وارد میکنید و device آدرس دیسک مد نظرتان هست که وارد کردن آن اجباری است.
fdisk [options] deviceلیست تمامی پارتیشن ها در لینوکس
fdisk -lشما میتوانید با پارامتر -l لیست کلی پارتیشن های موجود در سیستم عامل لینوکس خود را مشاهده کنید.این دستور پارتیشن ها را با نام اختصاصی خود در لینوکس نمایش میدهد برای مثال dev/sda1 نشان دهنده پارتیشن شماره 1 از scsi disk اول شما است. به همین صورت لیست تمامی پارتیشن ها قابل مشاهده می باشد.
لیست تمامی پارتیشن ها یک هارد دیسک در لینوکس
fdisk -l devicenameشما میتوانید به وسیله پارامتر -l و اضافه کردن نام اختصاصی دیسک مد نظرتان تمامی پارتیشن های آن دیسک را مشاهده کنید. برای مثال اگر شما دو هارد دیسک متفاوت دارید آنها با نام های dev/sda و dev/sdb در دسترس هستند و با اضافه کردن این آدرس به ادامه دستور تمامی پارتیشن های موجود بر روی دیسک را مشاهده خواهید کرد.
تمامی دستورات قابل اجرا توسط fdisk
fdisk devicenameدستور fdisk در لینوکس بسیار قدرتمند است و شما با وارد شدن به قسمت اصلی این دستور میتوانید لیست تمامی کارهایی که میتوانید به وسیله این دستور انجام دهید را مشاهده نمایید کافیست پس از نوشتن fdisk نام هارد دیسک مد نظرتان را وارد نمایید تا وارد محیط دستور fdisk شوید.
همانند تصویر بالا پس وارد کردن دستور fdisk در لینوکس همانند الگوی ذکر شده، خط فرمان لینوکس منتظر وارد کردن پارامتر مد نظرتان میماند تا شما کلید مد نظرتان را وارد کنید. با فشردن دکمه m و زدن دکمه اینتر لیست تمامی پارامترها برای شما نمایش داده میشود. بعضی از دستورات ماهیت مشاهده دارند و با فشردن دکمه مربوطه به شما یک سری اطلاعات نمایش میدهد همانند پارامتر p که برای مشاهده لیست پارتیشن ها در دیسک انتخاب شده است. اما یک سری دستورات در پارتیشن ها ایجاد تغییر میکند و شما پس از انجام تمامی این تغییرات باید کارهای خود را ذخیره یا اصطلاحا save کنید تا در دیسک اعمال شود. فقط دقت نمایید که هرگونه تغییر در دیسک ممکن است منجر به از دست رفتن اطلاعات شود.
پاک کردن پارتیشن به وسیله دستور fdisk در لینوکس
پس از وارد شدن به قسمت اصلی دستور fdisk با فشردن دکمه d شما میتوانید پارتیشن مد نظرتان را پاک کنید.
همانند تصویر بالا پس از فشردن دکمه d از شما شماره پارتیشنی را که میخواهید پاک کنید میپرسد و سپس اقدام به پاک کردن پارتیشن مینمایند.
ایجاد یک پارتیشن جدید به وسیله دستور fdisk در لینوکس
شما میتوانید با فشردن دکمه n پس از وارد شدن به قسمت اصلی دستور fdisk اقدام به ایجاد یک پارتیشن جدید در دیسک انتخاب شده نمایید.
همانند تصویر بالا پس از فشردن دکمه n از شما شماره پارتیشن را میخواهد که به دلخواه وارد نمایید. سپس شماره سکتور اولین قسمت پارتیشن جدیدتان را تنظیم میکند که بصورت پیش فرض آخرین سکتور اشغال نشده را برای شما نمایش میدهد و میتوانید با فشردن دکمه اینتر از این قسمت رد شوید سپس به دو صورت شما میتوانید حجم پارتیشن را انتخاب نمایید:1- به وسیله شماره سکتور 2-به وسیله وارد کردن حجم به kb,mb,gb,tb و pb. پس از وارد کردن این تنظیمات پارتیشن جدید شما ایجاد شده و شما میتوانید با ذخیره این تغییرات با دکمه w پارتیشن جدید خود را استفاده نمایید.
مشاهده مشخصات یک پارتیشن با دستور fdisk در لینوکس
شما میتوانید تمامی اطلاعات مربوط به یک پارتیشن خاص را با فشردن دکمه i مشاهده نمایید.
همانند تصویر بالا پس از فشردن دکمه i خط فرمان از شما شماره پارتیشن مد نظرتان را میپرسد، سپس با وارد کردن شماره پارتیشن تمامی اطلاعات مربوط به پارتیشن را به شما نمایش میدهد.
نمایش لیست پارتیشن های موجود بر روی دیسک به وسیله دستور fdisk
با فشردن دکمه p در دستور fdisk میتوانید لیست پارتیشن های موجود بر روی پارتیشن انتخاب شده را همانند تصویر زیر مشاهده نمایید.
