قدم نخست در بررسی یک سرور یا سیستم لینوکسی بررسی سخت افزار موجود بر روی سیستم است و شما با توجه به قابلیت های سخت افزاری موجود بر روی سیستم میتوانید نسبت به کارهای مختلف برای ایجاد تغییرات بر روی سیستم اقدام نمایید. در سیستم عامل ویندوز که دارای حالت گرافیکی است این موضوع شاید خیلی ساده است و شما با رفتن به منوهای مختلف تمامی اطلاعات موجود را میتوانید بصورت یکجا مشاهده کنید اما در سیستم عامل لینوکس و در حالت خط فرمان مشاهده اطلاعات سخت افزاری شاید در مرحله نخست کمی پیچیده به نظر بیاید اما پس از وارد کردن دستورات متوجه خواهید شد که بسیار آسان تر از ویندوز میتوانید اطلاعات را مشاهده کنید. در این مقاله ما با دستورات lspci, lsusb, lsmod و lsblk در لینوکس آشنا خواهیم شد.
دستور lsusb در لینوکس
دستور lsusb در لینوکس بصورت پیش فرض در تمامی توزیع ها موجود است و شما نیازی به نصب پکیچ در لینوکس برای این دستور نخواهید داشت و عملکرد این دستور برای نمایش لیست usb های متصل به سیستم میباشد. بصورت خیلی ساده شما میتوانید با وارد کردن این دستور همانند تصویر زیر لیست usb های متصل به سیستم را مشاهده نمایید.
این دستور پارامتر خاصی که عملکرد بیشتری برای شما داشته باشد ندارد و فقط با استفاده از پارامتر v- میتوانید اطلاعات بیشتری همانند زیر از usb های متصل بر روی سیستم مشاهده نمایید. همچنین با استفاده از پارامتر s- میتوانید مستقیم usb مد نظرتان را انتخاب کنید و اطلاعات فقط مربوط به آن را مشاهده نمایید.
تنها نکته ای که در مورد پارامتر های این دستور وجود دارد پارامتر D- در دستور lsusb در لینوکس است که شما باید بعد از این پارامتر آدرس منحصر به فرد سخت افزاری آن در پوشه dev/ را وارد نمایید تا اطلاعات مربوط به آن سخت افزار را به شما نمایش دهد.
دستور lsblk در لینوکس
دستور lsblk یکی از دستوراتی است که جهت مشاهده اطلاعات مربوط به دیسک ها استفاده میشود و دستورات زیادی جهت مدیریت هارد دیسک ها در لینوکس وجود دارد. اما دستور lsblk در لینوکس از جمله دستورات ساده ای میباشد که شما میتوانید با وارد کردن آن در خط فرمان اطلاعات نسبتا خوبی دریافت کنید و نیاز به پارامتر خاصی نیز ندارد. با وارد کردن دستور lsblk اطلاعات مربوط به دیسک ها و پارتیشن های موجود بر روی سیستم را بصورت زیر نمایش میدهد.
دستور lspci در لینوکس
در حال حاضر اکثر سرورهای موجود و در دسترس عموما بصورت مجازی هستند و با استفاده از مجازی سازهای مانند VMware ایجاد شده اند که در حقیقت کارت pci بصورت حقیقی به آنها متصل نیستند. اما بصورت کلی اگر نیاز به بررسی اطلاعات کارت های pci را داشتید میتوانید با استفاده از دستور lspci در لینوکس مشخصات کارت های متصل به سیستم را همانند زیر مشاهده نمایید.
دستور lsmod در لینوکس
در سیستم عامل ویندوز شما برای اینکه بتوانید با سخت افزار های مختلف کار کنید و سیستم عامل آنها را شناسایی کند باید driver مربوط به آن سخت افزار را بر روی سیستم نصب نمایید. برای مثال اگر یک کارت شبکه بی سیم داشته باشید و بخواهید از آن استفاده کنید باید سیستم عامل شما در گام نخست آن را شناسایی کند، که در سیستم عامل ویندوز شما اقدام به نصب درایور آن خواهید کرد. اما در سیستم عامل لینوکس این موضوع متفاوت است! در لینوکس این درایورها بنام ماژول یا module شناسایی میشوند و به همراه هسته لینوکس(Kernel) بر روی سیستم شما موجود هستند. برای اینکه حجم کرنل لینوکس افزایش پیدا نکند این ماژول ها بصورت فایل با پسوند ko. بصورت جداگانه در مسیر دیگری در lib/modules/ وجود دارند و شما میتوانید این ماژول ها را به وسیله دستورات مختلفی که در لینوکس وجود دارد فعال یا غیر فعال نمایید.
دستور lsmod در لینوکس به شما لیست ماژول های فعال درون سیستم را نمایش میدهد و همچنین شما میتوانید بررسی کنید که این ماژول ها در کدام قسمت سیستم در حال استفاده میباشند. دستورات زیادی برای مدیریت ماژول ها در لینوکس وجود دارد و شما میتوانید بوسیله این دستورات ماژول های مختلف را از روی سیستم خوذ غیرفعال و فعال کنید که دستور lsmod در لینوکس یکی از این دستورات جهت فقط مشاهده لیست ماژول های فعال میباشد. با وارد کردن دستور lsmod همانند تصویر زیر یک خروجی از تمامی ماژول های موجود بر روی سیستم به شما نمایش میدهد.